Geweest
Een overzicht van de exposities die in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst zijn geweest.
Bloemenweelde
2 december 2022 tot 3 maart 2023
De wintertentoonstelling in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst
is fleurig en divers en heeft als titel ‘Bloemenweelde’.
Juist in de donkere dagen voor kerstmis is deze kleurenpracht een welkome afwisseling.
afbeelding Herman Dijkjans
Hoewel stillevens al bekend zijn uit de Romeinse tijd worden (bloem)stillevens in de Nederlanden vanaf de Gouden Eeuw een apart en vaak voorkomend genre. Waarschijnlijk eerst bedoeld als symbool voor vergankelijkheid: later meer als decoratie of pronkstuk waaruit de vaardigheid van de maker blijkt. Zelfs schilders met een modernistischer toets waagden zich aan bloemen: Van Gogh’s zonnebloemen zijn wereldberoemd.
Geschilderde bloemen zijn van blijvende schoonheid en daarom altijd populair gebleven. Bekende (en minder bekende) Achterhoekse schilders (van eind vorig eeuw tot nu) hebben zich aan dit thema gewaagd:
Herman Dijkjans (1889-1966) had een grote voorliefde voor de bloemen van de Oost Indische kers. Ook zijn kunstvriend Albert Michael Jörissen (1886-1971) hield zich met bloemstillevens bezig. Theo den Hartogh (1918-2004) spant misschien wel de kroon: zijn geschilderde en geaquarelleerde bloemen waren bij leven al bekend en gewild.
Hij heeft er zelfs miniatuurversies van geschilderd.
Rob van Straaten (1926-2012), die zijn bekendheid vooral aan de maritieme kunst te danken heeft, vond in het bloemstilleven ook boeiende en kleurrijke onderwerpen.
Maar ook van Frederik Hartman (1911-1991), Lon Germans (1924) en Jan van Goor (1901-1980) zijn bloemstillevens in verschillende technieken te bewonderen, vol van kleur en variatie. Dit type kunstwerk is - zoals alle genres - aan de veranderende stijlen en technieken onderhevig: van heel fijnzinnig en bescheiden tot robuust, vreugdevol, stralend en helder van kleur.
Aan deze uitgebreide en afwisselende bloemenweelde-tentoonstelling zijn ook verrassende elementen van buiten de Achterhoek toegevoegd. Meer dan voldoende fleur en vrolijkheid om de grauwe wintermaanden door te komen, dus.
Deze thematentoonstelling, met een grote variatie aan bloemsoorten en kleuren is van 2 december 2022 tot 3 maart 2023 in het MAS Vorden te bezichtigen.
Maria Philippina van Bosse
Schilderijen en werken op papier
Van zaterdagmiddag 10 september tot en met zaterdagmiddag 26 november 2022 zijn er schilderijen en werken op papier van Maria Philippina van Bosse te zien. Daarnaast zijn er ook enkele niet eerder getoonde werken op papier van haar leermeester Johannes Warnardus Bilders te bewonderen.
Marie van Bosse werd in 1837 in Amsterdam geboren als dochter van Pieter Philip van Bosse, advocaat en ruim twintig jaren minister van financiën.
Marie gaf op haar achttiende al aan dat zij schilder wilde worden. Dat was hoogst ongewoon in die tijd, want vrouwen in de schilderkunst waren een zeldzaamheid.
Zij mocht van haar ouders en kreeg les van Hendrikus van de Sande Bakhuyzen (1795 – 1860) en van Johannes Bosboom (1817 – 1891). Toch vond zij dat zij nog niet genoeg geleerd had. Daarom nam ze vanaf 1875, les van Johannes Warnardus Bilders. Zij werden verliefd, trouwden in 1880 met elkaar en gingen in Oosterbeek wonen.
Hoewel haar leermeester een laat-romanticus was, werkte zij meer als impressionist en volgde daarmee de Haagse Scholers. Marie werkte veel en werd gevraagd voor verschillende tentoonstellingen, zoals die van Levende Meesters, de Parijse Salon en de Nationale tentoonstelling van Vrouwenarbeid. Ook kreeg ze een bronzen medaille en een eervolle vermelding op de wereldtentoonstelling in Parijs.
Haar werk is in verschillende museale collecties opgenomen. Marie had een rug-aandoening. Daarom kuurde zij regelmatig in een kuuroord in Wiesbaden. Zij is, tijdens zo’n kuur, in 1900 overleden.
Thate, Stam, Zonneveld en Francke
Het werk van Jan Thate, Annebet Stam, Ingrid Zonneveld en Nella Francke
Het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst wil de relatie die kunstenaars hadden en hebben met de Achterhoek behouden en onder de aandacht brengen. In deze expositie is er werk te zien van Jan Thate, Annebet Stam en Ingrid Zonneveld. Achterhoekse impressionisten en landschapsschilders en tevens keramiek van Nella Francke.
Ingrid Zonneveld (1946)
‘Ik ben een figuratieve schilder en schilder de wereld zoals ík hem zie. En dat is niet altijd zoals de meeste mensen hem zien. Mensen, dieren, landschappen en vooral solitaire bomen zien er meestal net iets anders uit dan de werkelijkheid en zijn daarom typisch herkenbare werken van mij. Zoals de impressionisten hielden van het licht in het zuiden, zo houd ik van het licht op de Waddeneilanden. Het schilderen van de zee, het strand, de duinen en de luchten doe ik het liefst. Maar mensen en portretten, die de binnenkant laten zien, zijn ook een dankbaar onderwerp’.
Jan B Thate (1906 - 1995)
Geliefd huisarts in Warnsveld. Lid van kunstenaarsgroep ‘de Warnsveldse Kunstkring’, bestaande uit vijf leden. Voor Thate was schilderen een uitlaatklep. Hij had altijd teken- en schilderspullen in zijn auto liggen en was vaak, na een nachtelijke bevalling, aan de IJssel of zomaar aan de kant van de weg te vinden om daar de morgenstond te tekenen of te schilderen. Heerlijk stil; bij de opkomende zon, tot hij aan zijn spreekuur moest beginnen.
Annebet Stam (1920 - 1985)
Volgde haar opleiding aan de Kunstnijverheidsschool in Arnhem, daarna de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en, tot slot, de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Ze was een all-round kunstenaar: keramist, tekenaar, schilder, beeldhouwer, maar ook illustrator en schrijver van jeugdliteratuur.
De tuin en de natuur in het algemeen waren de inspiratiebronnen voor haar vele illustraties.
Nella Francke
Sinds 1987 is Nella Francke met keramiek bezig. Ze werkt meestal abstract of deels figuratief. Het abstracte werk heeft strakke lijnen en wordt met gekleurde oxides ingekleurd. Het meer figuratieve werk is vrolijk en grappig. Dit werk wordt met engobes of pehatine-kleuren ingekleurd. Zij werkt vooral met wit- of bruinbakkende grove chamotteklei.
Het werk van Henk Terwel
Na de opening begin 2021 sloot de expositie van werk va Henk Terwel al na twee weken vanwege de Corona-maatregelen. Daarom is besloten tot een reprise: van 8 april tot en met 2 juli kunt zijn werk weer zien.
‘Lijnen in het Landschap’
Want het Gelderse landschapboeide hem en is vaak het thema in zijn werk. Zoals zijn echtgenote Liesbeth Menken (Tango-lerares) het omschreef: De horizontale vrouwelijke lijnen van de IJssel die stroomt en zacht en vloeibaar is. De vaste verticale mannelijke lijnen van kribben bakens, schoorstenen van steenfabrieken, kerken. Bomen die zowel verticaal als horizontaal uitreiken naar aarde en hemel en naar elkaar en de wereld. De verticale as en horizontale omhelzing als in de Argentijnse tango.
Kleur-etsen van Ank Spronk
Ank Spronk (Arnhem 1919 - Barchem 2010) haalde haar diploma in de richting Illustratie en Grafiek aan de Arnhemse academie Kunstoefening, later de Academie voor Beeldende Kunst (Artez) geheten. Aanvankelijk werkt ze voornamelijk in zwart-wit, later komt en meer kleur in haar grafiek. Door te experimenteren ziet ze kans om meer kleuren tegelijkertijd af te drukken. In haar begintijd maakt ze voorstellingen van geheimzinnige tuinen, wilde struiken en ruïnes met veel gesuggereerde ruimte. Katten spelen een belangrijke rol in haar leven en dus ook in haar werk.
Hubert van Hille
Hubert van Hille werd geboren op Ambon (12-09-1903) waar zijn vader controleur was bij het ministerie van Kolonien. Op een reis naar het vaderland wordt de jonge Hubert ondergebracht bij een tante in Zutphen. Zijn ouders keren terug naar Ambon. Hubert gaat in Zutphen naar het gymnasium en volgt daarna een studie Rechten in Utrecht. Hij werkt een aantal jaar als repetitor, maar voelt zich meer aangetrokken to de kunsten. Na een ontmoeting met kunstcriticus en verzamelaar HP Bremmer besluit hij zich in die richting te ontwikkelen en schrijft zich in bij de Haagse academie voor Beeldende Kunst. Ook in zijn Zutphense jaren had hij al schilderles gevolgd bij de lokaal bekende Barend Hendrik Stomps.
Aanvankelijk schildert hij min de stijl van de naturalisten maar aan het begin van de jaren veertig verandert zijn stijl in een meer abstractere vorm waarin kleur en ritme gaan overheersen. een eerste tentoonstelling van zijn werk is in 1939 in Amsterdam. Bij de tweede, in Rotterdam, gaan bij het Duitse bombardement zo’n dertig werken van hem verloren.
Hij ontwikkelt zich tot een bekend pointillist. Zijn werk wordt aangekocht door een aantal musea, onder meer het Stedelijk in Zutphen.
Opening op 3 september (16.00 uur) door Marguerite Tuijn, kunsthistorica en kleindochter van een zuster van Van Hille.
Elisabeth Heuff-Kuylaars
‘Eens ontmoette ik een boer op een landweg;
hij passeerde mij en zei:
‘Dag mevrouw, alles komt goed’.
Ik wist precies wat hij bedoelde;
zoals hij daar liep met zijn heldere vriendelijke ogen.
Alles gaat goed komen, ja
dat is het geheim dat je in je diepste binnenste kunt voelen.
Want de mens is een Lichtwezen,
maar vol van duisternis dat kan worden overwonnen.
Die duisternis is ook nodig als voedingsbodem voor groei.
Zie maar naar de waterlelie,
die is gegrond in de modder en hoe mooi zijn toch haar bloemen.’
Henk Terwel
Lijnen in het landschap
Henk Terwel kent de lucht van verf al vanaf zijn geboorte in 1946; zijn vader is huisschilder in Zutphen. Henk doorloopt de ambachtsschool, volgt een opleiding tot grafisch ontwerper, schrijft zich in bij de Academie voor Beelden Kunsten in Arnhem en daarna volgt nog Sociale Academie de Horst en tenslotte vindt hij werk als docent Beeldende Vorming aan de Hoge School Utrecht.
Hoewel hij geen onderwerp uit de weg gaat, blijft de IJssel met haar vloeiende horizontale- en verticale lijnen van bomen, kribbebakens en schoorstenen hem boeien:
Ik schilder alles wat schilderbaar is, maar keer altijd terug naar het landschap, vaak de IJssel.
Waarbij ik zoek naar de lagen achter de figuratie, de symboliek van het landschappelijke.
In zijn atelier moest stilte heersen:
Schilderen is voor mij een zoeken naar de samenhang
tussen de voorstelling en de abstractie.
Soms lukt het om deze symbiose te vinden.
Dan is schilderen pure vreugde en diep geluk ...
Schilderen is een droom
Over het plezier van het omkeren
Die wetenschap dat je van alle kanten ...
En dan toch niet verloren raken!
De vrijheid om vanuit elk opzicht het uitzicht ...
Zoals dieren ruiken dat het gaat regenen,
Terwijl de lucht nog blauw is ...
Terwel was introvert, met een jeugd vol lastige dingen in zijn gezin van herkomst, en daarna ook zelf een ingewikkeld gezin, met vijf kinderen uit drie huwelijken. De emoties die in hem leefden deelde hij niet makkelijk verbaal in zijn relaties, maar uitten zich vaak in een
winnende eindsprint bij wielerwedstrijden, in daverende lachbuien met zijn broers en in uitbundige kleuren in zijn schilderkunst.
Jeanne Bieruma Oosting
4 september t/m 28 november 2020
Jeanne, freule Adriana Johanna Wilhelmina Bieruma Oosting (‘Biertje’) wordt geboren in Leeuwarden op 5 februari 1898. Het eeuwelingschap haalt ze niet: ze overlijdt in Almen op 14 juli 1994.
Als ze negen is verhuist het gezin naar De Cloese in Lochem.
De liefde voor de natuur die zo in haar werk te zien is, zal daar zijn ontstaan.
Na het overlijden van haar moeder koopt ze in 1955 een eigen buiten -Het Elger- in Almen, het dorpje dat ze ze zich misschien herinnerde uit haar jeugd op De Cloese.
Vooral haar grafisch werk was vernieuwend en het merendeel van haar drukken verzorgde ze zelf. Een zwaar en soms ook vies werk: ‘... maar als dan eindelijk zo’n verse druk, fluwelig zwart op roomkleurig papier ten slotte langzaam en plechtig onder de rol te voorschijn komt en het resultaat werkelijk bevredigend is, voel ik me moe, vies en gelukkig.’
Haar geschilderd oeuvre bestaat grotendeels uit (zelf)portretten, landschappen en stillevens, In een eigen stijl, maar veel minder uitgesproken dan haar grafiek.
Vanuit Almen blijft ze de bijeenkomsten van een flink aantal kunstenaars-verenigingen bezoeken. Daar is ze prominent aanwezig en uitgesproken in haar opinie. Een druk bezet iemand, maar efficiënt:
Bel me ‘s morgens voor achten, anders stoort ‘t in ‘t werk ….
Nog bij leven -in 1970- stelt ze de Jeanne Oosting Prijzen in voor figuratieve kunst. Na haar overlijden worden de prijzen uitgereikt door de Jeanne Oosting Stichting. Haar belangstelling voor hedendaags kunst vindt vooral uitdrukking in de selecie van de jury: alleen kunstenaars ...
Prentenmaker Peter Kooij
uit Zutphen te gast in Vorden
Vanaf 29 februari exposeert Peter Kooij (62) uit Zutphen met lino’s en enkele etsen in het MAS. Kooij woont en werkt sinds 2005 in Zutphen. Als achtjarige maakt hij zijn eerste lino. Hij slaagt voor het toelatingsexamen aan de kunstacademie AKI in Enschede, maar kiest een ander beroep. Tijdens zijn studie medicijnen in Groningen voltooit hij echter ook de opleiding lagere akte tekenen. Het is tijdens die opleiding dat hij leert etsen. Later krijgt hij les van bekende kunstenaars, zoals Peter Durieux en Peter Paul Hattinga Verschure. Hij blijft naast zijn werk actief met illustreren, schilderen en prenten maken. Neemt regelmatig deel aan groepstentoonstellingen en kunstroutes, maar al jong heeft hij solo-tentoonstellingen in Groningen, Utrecht en Haaksbergen. In het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst is het een solotentoonstelling van vooral zijn lino’s, maar er zullen ook vroegere etsen getoond worden.
links: Hoog Sammy, tweekleuren lino
rechts: Witte wanden. lino bij verhaal van Jacob van Dalenberg
Naast grote vrije prenten is er ook klein toegepast werk te zien. In zijn vrije prenten spelen Zutphen, de IJssel, de Berkel en stads- en dorpsgezichten en landschappen in het algemeen een belangrijke rol. Maar ook de menselijk figuur staat centraal. De kleine prenten zijn soms een weerslag van buitenlandse reizen. Het werk is sfeervol, speels en treffend tegelijk. Het lijkt er in zijn prenten op dat hij vaardig en met passie de guts door het linoleum jaagt. Een hele eigen stijl, waarbij herinneringen naar boven komen aan bekende prentenmakers van weleer. Zijn werk verraadt ook zijn voorliefde voor het expressionisme.
Kooij was vorig jaar al eens te gast bij Kunstzondag Vorden. En op zondag 8 maart - als de volgende Kunstzondag Vorden is - zal de kunstenaar ook in het museum present zijn om vragen van bezoekers te beantwoorden.
Bij de stichting Nobilis, centrum voor prentkunst in Fochteloo (stichtingnobilis.nl) is vanaf 28 maart de tentoonstelling Prentkunst in en om Zutphen te zien, met onder andere werk van Peter Kooij, Wim van der Meij, Linde Leijh, Sandra van de Griendt en Peter Kalkowsky uit Zutphen.
Dio Konijnenberg
Tussen land en water, aquarellen
Aquarel wordt wel eens enigszins denigrerend afgedaan als ‘waterverf’, maar werken met aquarelverf vereist een beheerste techniek en vooral een vooruitziende blik: de drager -het papier- doet immers mee als onderdeel van de voorstelling, Wat wit van kleur moet zijn, verdraagt dus geen verf en fouten zijn vrijwel niet te maskeren zoals dat bij olieverf wél kan.
Iemand die die techniek beheerst is Dio Konijnenberg.
Licht, lucht en water zijn belangrijke componenten in zijn werk.
De aquarellen zijn niet alleen harmonisch van kleur, maar ook in
compositie.
Konijnenberg wordt in 1942 in Apeldoorn geboren. In zijn jeugd krijgt hij tekenles van een Delftse kunstenaar. Die jaren legt hij zich toe oppentekeningen, maar na zijn verhuizing naar Ugchelen komt hij -op de schilder- en tekenschool van Jacques Maris (neef van Willem Maris)- in aanraking met de techniek van het aquarelleren.
Het laat hem, op een enkel uitstapje naar olieverf na, niet meer los. Als Maris het lesgeven voor gezien houdt, neemt Konijnenberg de school over.
Dio Konijnenberg heeft een sterke groei doorgemaakt. Begonnen als traditioneel werkend aquarellist ontwikkelde hij zich al snel tot een kunstenaar die durft te experimenteren binnen het tamelijk strakke kader dat aquarelverf nu eenmaal met zich meebrengt. Ook in grote formaten.
Agnes van den Brandeler
schilderijen en iconen
vanaf 5 juli tot 6 september 2019
Agnes van den Brandeler groeit op in het mondaine Haagse leven van vóór de oorlog. Haar schoolschriften, die ze -zoals zoveel- bewaard heeft, staan vól met kleine kriebelige sprookjesfiguren en zelfportretjes. Later zou ze ook de interieurs van Slot Rossum, waar haar moeders familie woonde, in gouache en aquarel afbeelden.
Ze volgt al in haar gymnasiumtijd lessen bij mevrouw Marie Vlielander Hein, toen een kunstenares van reputatie, maar later vergeten geraakt.
In de jaren 1939-’40 schrijft ze zich in bij de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag, naar verluidt tot ongenoegen van met name haar vader.
Na die Academietijd reist ze veel: naar Spanje, Frankrijk en ook Griekenland waar ze geboeid raakt door de kunst van het Icoon-schilderen.
In 1973 verhuist ze met haar man naar Het Hof in Hengelo (Gld.) waar ze tot haar overlijden in 2002 zal wonen. Daar was niet alleen voldoende ruimte voor twee ateliers (één voor haar iconen en één voor haar vrije werk) maar ook een flinke zolder waar ze moeiteloos plek vond om haar enorme oeuvre een onderdak te bieden.
Het werk van Agnes van den Brandeler kenmerkt zich door een expressieve stijl van schilderen en een eigen coloristiek. Met betrekking tot haar iconen hield zij zich aan de strenge regels die ze geleerd had in Griekenland, hoewel iconenkenners menen dat zij zich door onorthodoxe voorbeelden liet inspireren en haar techniek niet strookte met de geldende regels.
Haar -artistieke- nalatenschap wordt beheerd door de Agnes van den Brandeler Stichting, die ruimhartig medewerking verleende aan deze tentoonstelling.
Wim Zurné en Peter Kalkowsky
De jaarlijkse zomertentoonstelling in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst (MAS) biedt in augustus ruimte aan twee grafici: Wim Zurné en Peter Kalkowsky.
2 t/m 31 augustus 2019
Wim Zurné (Bemmel, 1953) studeert aanvankelijk bouwkunde in Nijmegen, maar switcht naar een studie Vrije Kunsten aan de Arnhemse Kunstacademie. Hij verwerft bekendheid met abstracte landschappelijke kleuretsen die tussen 1981 en 1988 ontstaan, maar maakt zich hiervan los na 1990, als hij in de ban raakt van fossielen en grottekeningen. In zijn werk probeert hij die natuurlijke uitstraling te bewerkstelligen door zijn tekeningen met zand of carborundum te strooien waarna ze gedrukt worden in diepdruk of in zeefdruk. Het idee is dat de afbeeldingen die zo ontstaan eruitzien alsof ze door de eeuwen zijn gevormd, in plaats van door mensenhanden.
Peter Kalkowsky (Bensberg, Dld. 1967) studeerde aan de Grafische Hogeschool te Aken. Hij beoefent verschillende technieken maar legt zich de laatste jaren - op zoek naar de perfecte lijn- vooral toe op een door hemzelf ontwikkelde techniek: de draaddruk, die ontstaat door draden te spannen in een raam, deze in te inkten en ze vervolgens als hoogdruk op papier af te drukken. Dit levert een patroon van lijnen op. Variaties zijn mogelijk door het gebruik van verschillende soorten draden (van wol tot glasvezel), door de meer of mindere fijnmazigheid van het patroon, door de richting van de gespannen draden, door het afdekken van delen van het raam en door het variëren van de inktopdracht.
Paul Gorter en Els Bottema
Oale Groond, boeiende en veelzijdige tentoonstelling
De tentoonstelling loopt van 5 april tot 1 juli 2019
Van 5 april tot 1 juli in het MAS, Raadhuisstraat 6 in Vorden expositie met werk van Paul Gorter, schilderijen en Els Bottema, keramiek.
Gorter schilderde in de jaren 1980 - 1996 naar in Vorden gemaakte schetsen een aantal forse schilderijen. Bij deze schilderijen was het de bedoeling de aanwezigheid in het bos te ervaren. De schetsen uit het bos zijn kleine ter plaatse geschilderde werken die als uitgangspunt dienden voor het grote atelierwerk. Bij dat buiten schilderen moest snel gewerkt worden waarbij het vooral ging om een weergave van wat er op dat moment te zien was. Het onderwerp was steeds de van dichtbij geziene bosgrond. Meestal zelfs onder de (denkbeeldige) horizon. Het grote formaat liet ook tijd en ruimte om de verf zo te manipuleren dat een spannend verfoppervlak ontstond.
Deze grote schilderijen - of soortgelijke - soms 2 bij 2 meter groot, zijn eerder tentoongesteld in het Fries Museum in Leeuwarden, Museum Waterland in Purmerend, Museum de Buitenplaats in Eelde en in diverse Amsterdamse galeries.
Paul Gorter (1952) werd opgeleid aan de Rietveld Academie in Amsterdam, werkte veel in Vorden en woont daar weer sinds 2003.
De tweede exposant is Els Bottema (1954) die al dertig jaar in de regio woont. Zij volgde een opleiding HBO handvaardigheid en diverse aanvullende cursussen en Masterclasses. Sinds 1995 werkt ze als keramist, met een specialisatie in primitieve stookmethodes als bij voorbeeld Naked Raku waarbij de door de rook getekende lijnen zichtbaar blijven en de opgebrachte glazuur tijdens het proces verdwijnt. Els is geïnspireerd door de natuur, waarbij de kracht en veerkracht van de natuur haar werk sterk beïnvloeden. Ook vanuit de architectuur zijn invloeden zichtbaar in haar werk.
Rabo-kunst uit de Achterhoek
nu voor iedereen te zien
Zaterdag 2 feb t/m zaterdag 30 maart 2019
Een bijzondere expositie met werk dat voorheen alleen in de kantoren van diverse Achterhoekse Rabobank filialen te zien was, is van 2 februari tot 30 maart te zien in het MAS Vorden. Het werk is veelal gemaakt door schilders met banden met Oost Nederland. Er is werk te zien van onder anderen Karel Buskes, Loes Kurpershoek (afb. links), Louise Kleinherenbrink, Saskia Wevers, Elisabeth de Vaal, Theo Ettema en niet te vergeten Piet te Lintum (afb. rechts), ooit genoemd ‘de schilderende ambassadeur van de Achterhoek’. Piet te Lintum, schilder, tekenaar en illustrator uit Winterswijk.
In de vitrines wordt werk van Marlies van der Spek en keramiek van de Zutphense Marit Kersten geëxposeerd.
De expositie wordt op vrijdag 1 februari 2019 geopend door Ronald van Wetering, directeur bedrijven van Rabobank Apeldoorn en omstreken
Van der Meij, Kooij en Van der Woerd
KunstZondag Vorden
met Wim van der Meij, Peter Kooij en Cor van der Woerd, etsen.
10 maart 2019
Martien de Kler, Marijke de Kler-Vermeulen
Welterusten, meneer de President
Tot 29 februari 2019
Op 10 november is het precies honderd jaar geleden dat er een einde kwam aan de eerste wereldoorlog. Museum voor Achterhoekse Schilderkunst herdenkt dit met een expositie van het anti-oorlogswerk van de Zutphense schilder Martien de Kler (1943-2016).
Oorlog en de gevolgen daarvan hebben De Kler veel bezig gehouden. Hij streed ertegen door middel van zijn kunst. ‘Niets is zo sterk als kunst. Kunst is het eerste wat een dictator verbiedt’, is een uitspraak van De Kler. De Klers fascinatie met oorlog en vooral de afschuwelijke gevolgen daarvan begonnen tijdens de Vietnamoorlog: hij maakte ooit een indrukwekkend portret van Ho Chi Min. Maar ook verbeeldde hij de Overtocht over de Berezina (Napoleon), de gevolgen van shell shock tijdens WOI, De verwoesting van Warschau tijdens WOII, De puinhopen van Berlijn 1945, Hongarije 1956, Praag in 1962, , etc. In het Zutphense museum liet hij het afschuwelijke karakter en de zinloosheid van oorlog en geweld zien met de serie ‘Na de bombardementen’ bij de expositie ‘Beeld van de oorlog’ (2014).
De tweede exposante is Martiens weduwe Marijke de Kler-Vermeulen (1945), keramiste en glaskunstenares. Marijke werd opgeleid aan de Academie voor Beeldende Kunsten Arnhem en werkte jaren bij plateelbakkerij De Ram Arnhem in Velp. Marijke geeft de voorkeur aan ronde vormen, maar maakt ook gebruikskeramiek. Haar glasfusieobjecten zijn bijzonder fraai, opgesierd met vlinders, libellen of andere diertjes, of prachtig gekleurd glaswerk met wonderlijke luchtbellen.
De expositie ‘Welterusten, meneer de President’ en het werk van Marijke de Kler-Vermeulen is tot 22 februari 2019 op vrijdag- en zaterdagmiddag van 14 tot 17 uur te zien
Juane Xue. Kleur is mijn Kapitaal
Vanaf 3 augustus tot eind oktober 2018 exposeert het MAS werk van Juane Xue.
Juane Xue (Kaifeng 1962) is in China geboren en opgegroeid. Als kind was ze al een klein tekenwonder. Van haar vader kreeg ze de bijnaam “Hui”, wat zonneschijn betekent. Ze bleek al op jonge leeftijd over een wonderbaarlijk goed, fotografisch geheugen te beschikken en reproduceerde in grote krijttekeningen de beelden die in haar hoofd lagen opgeslagen. Zij woont sinds 2001 in Nederland.
Haar unieke stijl is in tegenspraak met de beroemde uitspraak van Rudyard Kipling “East is East and West is West, and never the Twain shall meet’. Hoewel het werk van Juane Xue ogenschijnlijk in een westerse traditie staat, geldt dit alleen voor de wijze waarop ze de werkelijkheid verbeeldt. De verborgen betekenis van het werk heeft eerder verwantschap met het Chinese gedachtegoed. Ze heeft een unieke stijl die zowel gebaseerd is op Oosterse tonaliteit als Westerse kleuren. Waar de vorm verwijst naar de westerse schilderkunst verwijst de inhoud naar de oosterse. Zij begeeft zich op het snijvlak van deze tegenpolen. Ze is diep getroffen door de kunst van de Franse impressionisten en de Duitse expressionisten en hun scherpe gevoel voor kleur. Juane benadert alles wat ze ziet als een samenspel van kleur. Stillevens, interieurs, menselijke interactie, stadsgezichten, cafés en alledaagse objecten kunnen haar inspireren. Maar bij elk schilderij draait het erom door middel van licht en schaduw haar kunstzinnige ervaring uit te drukken. Zij hanteert haar eigen kleurtechnieken om een bijzondere ruimte, diepte en een stralende kleurenwereld te creëren.
Dit komt overduidelijk tot uitdrukking in haar serie ‘Verlaten tafels’, waarop we in zinderende kleuren een grote tafel vol met glazen en flessen badend in het zonlicht zien. Juane Xue zelf typeert deze doeken vanwege het unieke en originele onderwerp als ‘bewegende stillevens’. Mensen die deze schilderijen gezien hebben, zeggen dat alles ‘vol licht en liefde’ is.
Door per doek te kiezen voor een verschillende lichtinval weet zij telkens een ander gevoel op te roepen: van ochtendfris, middagwarmte, namiddaggevoel tot avondgloed.
Voor onze expositie maakte ze in Vorden en omstreken een aantal nieuwe werken.
Het vrolijke en kleurrijke werk van Juane Xue is voor haar dé ultieme vorm van communicatie; het gaat haar beter af met behulp van doek en penseel dan via de taal. Zij beschouwt haar eigen werk als de vertaling van de natuur om haar heen; “Mijn artistieke kracht kan alles beter maken, sterker en gelukkiger”.
Ze exposeerde in Nederland ondermeer in Slot Zeist, Museum Willem van Haren in Heerenveen, het Noordelijk Scheepvaartmuseum in Groningen, de Freylemaborg in Slochteren, Gouda (Stedelijk Museum), en Museum de Zonnehof in Amersfoort. Bovendien was haar werk te zien in Henan (China), Amerika, België en Spanje.
Het Mystiek landschap van Jan Baggen
In de zomertentoonstelling van het MAS Vorden is er op veler verzoek een uitgebreide expositie van werk van de schilder Jan Baggen.
Op zoek naar een te schilderen landschap gaat het om het verhaal, het gevoel dat ter plekke ontstaat, wat die plek tot de plek maakt die geschilderd moet worden. Dat kan een spontaan gevoel zijn, of het is een bestaand verhaal, zoals bij de Wodanseiken bij Wolfheze. En dan, al schilderend gaat de fantasie al gauw met de schilder op de loop. Er openbaren zich verborgen geheimen die de ondertoon vormen voor het werk. Het ligt er niet dik bovenop. Het vraagt van de beschouwer hetzelfde onbevangen zich openstellen en de interactie met het onderbewustzijn als van de schilder tijdens zijn werk, om zo door te dringen in die tweede laag. Maar dat kan voor iedereen verschillend zijn.
Een buiten (en plein air) geschilderd werk is ook een tijdsdocument. In de tijd, dat er geschilderd wordt, gebeurt er van alles. Het licht verandert. Er komen mensen, auto’s of schepen voorbij en de schilder, dat alles overziend, maakt daaruit een keuze. Ondertussen, door het intense kijken kruipt de diepere laag van het verhaal steeds duidelijker tevoorschijn.
Jan Baggen (1952) volgde de opleiding Grafische vormgeving aan de Academie voor Beeldende Kunst Arnhem. Voor diverse uitgeverijen maakte hij ontwerpen en illustraties voor boeken en tijdschriften. Voor de Kluwerkranten, later Wegener, verzorgde hij een wekelijkse getekende rubriek over wat er zoal te zien is in het verspreidingsgebied van de kranten. Voor uitgeverij Broekhuis tekende en schreef hij een 5-tal wandel- en fietsboekjes met als thema Twentse landgoederen. Het buiten tekenen en schilderen is daarmee een wezenlijk onderdeel van zijn leven en werk geworden.
De laatste jaren is hij zich meer op het schilderen met olieverf gaan toeleggen. Dat is ook de basis voor het werk dat nu in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst is te zien. Bij het “tekenen voor de krant” ging het naast de tekening óók om het verhaal er achter. In deze schilderijen is Jan op zoek naar de dingen die niet zomaar te zien zijn, naar de magie van de plek.
Rob van Straaten - Maritiem werk
Rob van Straaten werd in 1926 in Arnhem geboren en is in Epse in 2002 overleden. Hij heeft vele jaren in Hummelo gewoond. Rob was een allround kunstenaar die veel van de Achterhoek in zijn werk vastlegde, maar zijn maritieme werk is het meest bekend geworden. Op de tentoonstelling worden een aantal van die werken getoond.
Arie Nijenhuis - Impressionist én realist
Op KunstZondag Vorden op 9 september 2018 toont MAS Vorden een eerbetoon aan Arie Nijenhuis
Arie Nijenhuis werd in 1911 in Harfsen geboren en is in 1991 in Zutphen overleden. Na de lagere school in Harfsen ging hij naar de Ambachtschool in Zutphen, waar hij werd opgeleid tot huisschilder. Op de ambachtschool kreeg hij les van Herman Dijkjans. Deze stimuleerde hem in het tekenen omdat hij het grote talent van de jonge Arie ontdekte.
Eind jaren 20 van de vorige eeuw kreeg hij van Dijkjans het advies om naar de kunstacademie in Arnhem te gaan, toen ‘Kunstoefening’. Hij behaalde het diploma maar geen onderwijsakte. Door het lerarentekort na de Tweede Wereldoorlog kwam hij aan de Vakschool voor meisjes als tekenleraar. Ook gaf hij tekenles aan de Ambachtschool, de school waar hij eerder zelf op gezeten had. Naast zijn leraarschap was hij schilder van teksten op winkelruiten. Daar was hij enorm goed in.
In de tijd die hij over hield tekende hij veel. In 1942 was hij één van de oprichters van kunstenaarsgroep ’t Palet in Zutphen. Een groep die nu nog bestaat.
In de direct naoorlogse tijd reisde hij samen met de bevriende kunstenaar Bertus Voortman door België en Frankrijk en maakte daar vele tekeningen en schilderijen. Vaak van topografische onderwerpen. Ook kerken en kerkinterieurs waren geliefde inspiratiebronnen.
Als tekenaar was hij een realist die op een knappe en verfijnde manier alle tekentechnieken beheerste. Als aquarellist en schilder was hij een impressionist, die op een gevoelige manier stadsgezichten in beeld kon brengen. Maar ook het boerenland kon hij raak treffen.
Werk van hem bevind zich in de collectie van het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst Vorden en in particulieren verzamelingen.
J.W. Bilders en tijdgenoten
Lage Landen in de Achterhoek
Vanaf 19 mei tonen we in onze tentoonstelling romantische werken van J.W. Bilders, J. Oppennoorth en tijdgenoten. De expositie wordt door burgemeester Besselink van de gemeente Bronckhorst op
18 mei geopend en is te zien tot eind juli 2018.
Nu de succesvolle tentoonstelling Lage Landen in de Zutphense Musea, met als topstuk een fraai werk van J.W. Bilders uit het Rijksmuseum te Amsterdam is afgelopen, is dit een uitstekende gelegenheid om meer werk van de schilders van de Oosterbeekse school te gaan zien. Enkele werken van Bilders zelf en van die van zijn tijdgenoten Maria Bilders-Van Bosse, Johannes Oppennoorth, Dirk Gerard Ezerman, Pieter ten Cate, en van later Theo Goedvriend kunnen bekeken worden.
Johannes Warnardus Bilders (1811 – 1890) wordt wel beschouwd als de ontdekker en tevens de belangrijkste schilder van de Oosterbeekse School. Veel schilders van de latere Haagse school werden door hem beïnvloed, waaronder beroemdheden als Jacob en Matthijs Maris, Willem Roelofs en Anton Mauve.
In de zomermaanden van 1868 tot 1877 trok hij jaarlijks naar Vorden om daar in de omgeving en plein air te schilderen, terwijl hij logeerde in wat nu Hotel Bakker is.
Jan Rozeboom en Wietske Boerbroek
Etsen, plastiekjes en diverse grafische werken
Tot 17 mei 2018 exposeert het MAS grafisch werk van Jan Rozeboom: een achttal etsen van Vordense kastelen. Daarnaast is er werk te zien van Wietske Boersbroek, een aantal ontroerende kleine plastieken. Als derde deelverzameling is er divers grafisch werk te bewonderen, en het sluitstuk is een niet gesigneerd olieverf schilderij van baron Van der Borch.
Bert en Marleen Hulsbos
Vanaf 6 januari tot eind maart 2018 zijn er weer twee nieuwe exposanten in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst of wel het MAS Vorden. Deze keer gaat het om het kunstenaars echtpaar Marleen en Bert Hulsbos uit Warnsveld.
Marleen Hulsbos is schilderes en haar man is keramist. Voor de tentoonstelling van werk van Marleen is voornamelijk voor het kleurrijke landschap gekozen. De sfeer van haar werk is impressionistisch van toon en daarnaast straalt het levendigheid en een grote vitaliteit uit. Dit maakt haar landschappen bijzonder en aangenaam om rustig te bekijken.
Marleen werd in 1956 in Zuidwolde (Drenthe) geboren. Zij heeft enige tijd in Vorden gewoond en woont en werkt nu al weer jaren in Warnsveld. In haar werk als kleuterleidster kon ze veel creativiteit kwijt. Aanvankelijk volgde ze les in aquarelleren. Dit ging haar heel goed af, het leek alsof zij al jaren ervaring had. Later heeft zij zich verder ontwikkeld en in diverse technieken bekwaamd.
In haar schilderijen en aquarellen is veel energie en beleving te vinden. Daarbij schuwt zij het experiment niet en weet zij zichzelf en anderen telkens weer te verbazen en te verrassen.
Marleen geeft zelf ook schilderles waarbij ze vooral geniet van het haar leerlingen bijbrengen van nieuwe technieken. Hoewel zij zelf diverse technieken in haar werk hanteert, aquarel, olieverf, acryl en pastelkrijt, gaat haar voorkeur nog steeds naar het aquarel uit. Daarnaast is uiteraard de compositie een belangrijk onderdeel van haar werk. Sinds enige jaren kan zij haar leven helemaal aan de schilder – en tekenkunst wijden.
De tweede exposant is de keramist Bert Hulsbos. Hij werd in 1950 geboren en deed zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Vorming in Amersfoort. Daar behaalde hij het diploma Handvaardigheid A en B. Vanaf 1996 was hij docent handvaardigheid in Deventer.
Naast het lesgeven werd Bert keramist. Zijn specialiteiten zijn vazen met wiskundige vormen en dieren in allerlei vormen en stijlen, zoals bol of juist strak gestileerd.
Hynckes, Fernhout en Van Hille
Het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst is er trots op in de Grote Zaal van Kulturhus Vorden, uitsluitend tijdens “KunstZondagVorden” op 11 maart a.s., naast twee werken van Raoul Hynckes en twee litho’s van Edgar Fernhout, vier werken van Hubert van Hille te kunnen tonen. Dit temeer omdat er op dit moment in museum More Gorssel tussen de magisch realist Raoul Hynckes en Edgar Fernhout een bescheiden stilleven van de Zutphense schilder mr. Hubert van Hille hangt: Appel, peren en aardappelen op een schaal, 1934.
Het MAS toont, naast een aantal impressionisten uit de vaste collectie (met een verwijzing naar de tentoonstelling Lage Landen in het Stedelijk Museum van Zutphen) en de huidige expositie met werk van Marleen en Bert Hulsbos in de Oude Raadzaal, de volgende bijzondere werken:
Raoul Hynckes: een fraai stilleven en een kleine aquarel ‘Dode lijster en tak’
Edgar Fernhout: een Zomerlandschap en een Winterlandschap, litho (geschenk van mevrouw Fernhout die lange tijd aan de Lindenseweg in Vorden woonde).
Hubert van Hille: Stilleven met uien, 1943; Tuin (de achtertuin van de Burg. Dijckmeesterweg), 1949; Portret van de dochter van Willem Ornée, 1960; Zonder titel (hagel), 1965 – 1971.
Van Hille woonde destijds aan de Burg. Dijckmeesterweg in Zutphen, recht tegenover de Grote Gracht. Willem Ornée was een zeer geliefde leraar Nederlands aan het Baudartius Lyceum en woonde dichtbij Van Hille.
Jan Gerritsen – tekenaar, schilder, graficus
Voor de najaarstentoonstelling in het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst, het MAS Vorden, dat in het Kulturhus aan de Raadhuisstraat 6 in Vorden gevestigd is, is werk van Jan Gerritsen geselecteerd. Deze tekenaar, schilder en vooral graficus werd in 1925 in Doetinchem geboren en is in 2003 in Borculo overleden. De tentoonstelling duurt van 7 oktober tot eind december 2017.
Uit het brede oeuvre van Gerritsen zijn enkele thema’s en technieken gekozen. Alles is doordrenkt van zijn fascinatie en liefde voor de kunst en speciaal voor de grafische kunst.
Jan Gerritsen was een pure autodidact. Het was ooit zijn wens om een opleiding tot graficus te volgen. Maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is daar niets van terecht gekomen. Al sinds zijn jeugd in Doetinchem tekende en schilderde hij veel en hij heeft zich later door zelfstudie in vele grafische technieken ontwikkeld. Zijn oeuvre is dan ook heel divers. Zo maakte hij tekeningen, aquarellen, gouaches, en druksels in de vorm van sjabloondruk, linoleumsneden, houtsneden en etsen.
Zijn hele leven stond in dienst van de beeldende kunst maar hij had daarnaast een baan als kantoorhouder bij de toenmalige P.T.T. Hij was creatief en heel productief, zijn artistieke nalatenschap is dan ook groot. Hij was een sociaal mens, veelzijdig en vooral een gedreven kunstenaar. Zijn kenmerkende druksels laten op geheel eigen wijze zijn vakmanschap zien door de bijzondere manier waarop hij speelt met licht, kleur en vorm.
Door een ontmoeting op het postkantoor in Borculo met dominee Henkels, die tijdens de oorlog een goede vriend en actiegenoot tegen de nazi’s was van Hendrik Werkman, kwam hij in aanraking met het werk van deze Groninger graficus van De Ploeg. De confrontatie bracht veel bij hem teweeg, het bleek dat hij al jarenlang zonder zich daarvan bewust te zijn in de geest van Werkman werkte. Door gebruik te maken van materialen als drukinkt en die op te brengen door middel van rubberen inktrollers wordt een met het werk van Werkman zeer verwante sfeer opgeroepen. Heel frappant. De thematiek echter is totaal verschillend en geheel eigen aan deze Borculose kunstenaar.
In deze tentoonstelling wordt extra aandacht aan de druksels besteed. Zij zijn kleurrijk en aansprekend en zullen menig keer een glimlach laten verschijnen. Daarbij zijn de werken van Jan Gerritsen heel boeiend omdat zij vaak meer inhouden dan op het eerste gezicht te zien lijkt.
NB. Voor info over Hendrik Werkman zie deze link:
nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Werkman
Jan Baggen – Het Mystieke Achterh. Landschap
Jan Baggen exposeert zondag 10 december bij het MAS - op Kunst Zondag Vorden.
De in 1952 geboren Zutphense kunstenaar Jan Baggen studeerde grafisch ontwerp aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Naast zijn grafische ontwerpwerk is hij altijd blijven tekenen en aquarelleren waarbij hij vaak inspiratie vond in het IJssellandschap.
De laatste jaren is hij zich gaan toeleggen op het schilderen met olieverf waarbij hij ontdekte dat het Achterhoekse landschap veel meer te bieden heeft dan verwacht. Het zo bekende afwisselende coulisselandschap is al door menig schilder in verschillende technieken en stijlen in beeld gebracht, maar volgens Baggen bezit dit landschap verborgen geheimen die maar enkele mensen kunnen herkennen, traceren en bijna voelbaar in beeld brengen. Dat is de mystiek van vele eeuwen.
De extra expositie van een tiental schilderijen die bij Kunst Zondag Vorden in het MAS, in het Kulturhus te zien is heet niet voor niets
‘Het Mystieke Achterhoekse Landschap’.
Jan Baggen verstaat de kunst om in sommige van zijn en plein air geschilderde landschappen deze mystieke sfeer op te roepen. Het zijn niet alleen mooie, maar vooral bijzondere werken, die dan te zien zijn.
Het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst (het MAS Vorden) is die dag natuurlijk ook de tentoonstelling met het voornamelijk grafische werk van Jan Gerritsen te zien.
Werk van scherpe observeerders
Van 7 juli tot 30 september 2017, in de tentoonstellingszaal van het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst (het MAS Vorden), in het Kultuurhus aan de Raadhuisstraat 6, zijn werken te zien van de Achterhoekse schilder/tekenaar Dé Langlois van den Bergh en de keramist Bert Colenbrander.
Adriaan Willem (Dé) Langlois van den Bergh (1897 – 1975).
Dé werd in Rotterdam geboren en ging in Den Haag naar de H.B.S. Vervolgens trok hij naar Nederlands Indië om in de rubber- en tabakscultuur te werken. Vanwege de recessie kwam hij in 1932 naar Nederland terug. Hij trouwde en ging in Warnsveld wonen.
In datzelfde jaar begon hij zich op tekenen toe te leggen en volgde daarvoor tekenlessen bij bekende kunstenaars. Van 1935 tot 1938 tekenles van de Deventer kunstenaar Johannes Paul Bodifée. Later tekenlessen bij Jacques M. Germans en Piet Smeele , tekenleraren aan het Baudartiuscollegeen het Stedelijk Lyceum in Zutphen en bij de Volksuniversiteit.
Langlois van den Bergh heeft op veel plaatsen in de Achterhoek geëxposeerd, ook in de Euregio. Hij bereikte een hoog niveau in de tekenkunst en richtte zich veelal op landschappen rondom Warnsveld en op de karakteristieke historische binnenstad van Zutphen. Maar ook verder weg in Gelderland en in Frankrijk liet hij zich door fraaie landschappen inspireren. Zijn schilderijen waren in impressionistische stijl. Maar hij bleef toch vooral een tekenaar.
Samen met jhr. Frederik Teding van Berkhout, Jan Baptista Thate, Jacques M. Germans en Geertruid Agnes Verdenius-Meursinge Reijnders vormde hij de Warnsveldse kunstkring.
Afb: Langlois van den Bergh: Gezicht vanaf de Bonendaal (zomer en winter), Landschap bij Baak, Landschap bij Vierakker
De tweede exposant is de bekende Vordense keramist Bert Colenbrander. Bert werd in 1943 in Zutphen geboren. Als 18 jarige kwam hij met de toen in Zutphen wonende beeldhouwer Henk Visser in contact. Colenbranders eerste ervaringen met klei in het atelier van deze beeldhouwer zouden voor de rest van zijn carrière bepalend worden. Na een opleiding chemie in Deventer studeerde hij van 1965 – 1970 aan de Hogeschool voor de Kunsten St. Joost in Breda en specialiseerde zich in keramische vormgeving. Zijn eindscriptie ging over Japanse raku en zijn examenwerkstuk werd door Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam aangekocht.
Hij geeft samen met de Amerikaanse beeldend kunstenaar Phill Gerhard gastcolleges aan de Rietveld Academie in Amsterdam. In 1973 vestigde hij zich als beeldend kunstenaar, docent en innovator in Vorden. Bert heeft op veel plekken in Nederland en het buitenland geëxposeerd.
Afb: Bert-Colenbrander: zonder-titel, kramisch object
Boeiende zomerexpo van regionale kunst
Speciaal voor juli en augustus 2017 is er in het MAS, het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst, aan de Raadhuisstraat 6, in Vorden, naast de tentoonstelling met werk van Bert Colenbrander en Dé Langlois van den Bergh, in de grote zaal een gecombineerde tentoonstelling ingericht met werk van drie Achterhoekse kunstenaars.
Rob van Straaten
werd in 1926 in Arnhem geboren en is in 2012 in Epse overleden. Rob was een all round kunstenaar die veel in de Achterhoek werkte. Hij heeft een lange tijd in Hummelo gewoond. Zijn maritieme werk is het bekendst geworden, zijn vele reisschetsen zijn levendig en aantrekkelijk van compositie en nu wordt er van hem speciaal Achterhoeks werk gepresenteerd. Een onderdoorkijkje van de Waalbrug met Nijmegen en de Stevenskerk op de achtergrond is heel bijzonder. Maar ook de gekleurde krijttekening van de oprijlaan van kasteel de Kieftskamp en kasteel Hackfort. Rob was een impressionist in hart en nieren. Hij had twee bekende broers: de beroemde Peter van Straaten en Gerard van Straaten, illustrator van kinderboeken (o.a. Schippers van de Kameleon).
Theo den Hartogh
werd in 1918 in Bredevoort geboren en is in 2004 in Warnsveld overleden. In 1932 kwam hij samen met zijn ouders naar Warnsveld. Op de toenmalige Ambachtsschool in Zutphen kreeg hij les van de bekende Herman Dijkjans die zijn tekentalent ontdekte. Hij ging als huisschilder bij het bedrijf van Jörissen in Vorden werken die hem stimuleerde om naar de kunstacademie in Arnhem te gaan. Theo ontwikkelde zich als een landschapschilder met een voorkeur voor boerderijen en de IJssel. Een serie aquarellen met de IJssel als onderwerp verbeeldt een tocht van Zutphen naar Bronkhorst in verschillende jaargetijden. Prachtige sfeervolle aquarellen met het wisselende uiterwaardenlandschap als decor en Zutphen en Brummen in de verte.
Van de derde kunstenaar, Arie Nijenhuis,
zijn er tekeningen te zien. Hij werd in 1911 in Harfsen geboren en is in 1991 in Zutphen overleden. Ook hij kwam in de klas bij Herman Dijkjans terecht. Op zijn advies ging Arie naar de kunstacademie in Arnhem en ontwikkelde zich als een voortreffelijk realistisch tekenaar en impressionistisch schilder. Hij verdiende zijn geld als tekenleraar op de Vakschool voor Meisjes in Zutphen, maar hij bleef de vrije kunst beoefenen. Hij maakte vele landschappen, maakte kunstreizen en had een voorkeur voor kerken en kerkinterieurs en was ook nog een prima portrettist. In de tentoonstelling is een selectie van zijn veelzijdige tekenkunst te zien met nadruk op Achterhoekse onderwerpen.
Herman Dijkjans en zijn kunstvrienden
De eerste tentoonstelling van het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst heeft als thema: Herman Dijkjans en zijn kunstvrienden.
Dijkjans geldt als een van de belangrijkste schilders uit de regio. Zijn vijftigste sterfdag in 2016 is herdacht met een grote overzichtstentoonstelling én de publicatie van een monografie.
De tentoonstelling laat ook een werk van zijn leermeester Gerard van Lerven (1885 – 1966) zien. Dijkjans kreeg les van Van Lerven in zijn tijd op de Arnhemse School voor Beeldende Kunst en Kunstnijverheid Kunstoefening, de latere Kunstacademie.
Het grote voorbeeld van Dijkjans was het postimpressionistische werk van Vincent van Gogh. Maar er zijn ook expressionistische invloeden in zijn werk aan te wijzen.
Herman was voorbestemd om bakker te worden, maar met een enorm doorzettingsvermogen volgde hij een opleiding tot leraar schilderen en hand-, lijn- en vaktekenen, kreeg een aanstelling aan de ambachtsschool in Zutphen én ontwikkelde zijn talent als kunstschilder.
Albert Jörissen (afbeelding boven) werd in 1886 in Rotterdam geboren, groeide op in een weeshuis in Nijmegen en woonde vanaf 1909 in Vorden, waar hij een eigen bedrijf als huis- en rijtuigschilder had. Zijn opleiding tot kunstschilder volgde ook hij aan Kunstoefening in Arnhem. Jörissen overleed in 1971 in Zutphen.
Frederik (Frits) Hartman werd in 1911 in Zutphen geboren en kreeg, na een opleiding aan de ambachtsschool tot timmerman, een betrekking als
administratieve kracht bij het kantongerecht in Zutphen. Ook hij volgde de avondopleiding kunstschilderen aan Kunstoefening in Arnhem.
Hartman overleed in 1991 in zijn geboorteplaats.
Bert(us) Voortman werd in 1916 in Zutphen geboren. Na een opleiding tot meubelmaker werkte hij in Zutphen en volgde de Avondtekenschool en later ‘Kunstoefening’ in Arnhem. Hij maakte decors, portretten en schilderde in opdracht. Hij stierf in 2012 – na een zeer productief leven – in een verpleeghuis in Borculo.
MAS Museum voor Achterhoekse Schilderkunst 2023 03 07 · webdesign www.peter.kalkowsky.nl